Son zamanlarda otomotiv bayilerinde konuşulanlara göre motor hacmi 1600 cc’nin altındaki otomobillerden alınan ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) oranı yüzde 60’a çıkarılacak. Bu da fiyatların ortalama yüzde 10 oranında artması anlamına gelecek. Şu sıralar otomotiv bayilerinde konuşulan konuların başında ÖTV artışı geliyor. Bu konuda değişik senaryolar var, ancak en kuvvetli olanı motor hacmi 1500 cc ile 1600 cc arasındaki otomobillerden yüzde 60 oranında ÖTV almak. Bir senaryoya göre motor hacmi 1500 cc’nin altındaki otomobillerin ÖTV oranı değişmeyecek. Diğer bir senaryoya göre ise motor hacmi 1500 cc’nin altındaki otomobillerin ÖTV’si yüzde 50’ye çıkarılacak.
Otomotiv firmaları her durumu fırsata çevirmeye çalışıyorlar. Örneğin bayramları, yeni yılı ya da dövizdeki artıştan dolayı fiyatların yükselecek olmasını. Ancak şu sıralar konuşulan konu ÖTV’nin artacak olması. Dolayısıyla firmalar, potansiyel müşterileri arayarak fiyatlar artmadan insanları otomobil almaya yönlendiriyorlar.
Peki işin aslı nedir? Aslında maliyenin ÖTV artışı konusunda bir çalışması var. Her ne kadar Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bu konuyu yalanlasa da Ekim ayının sonundan itibaren herkes ÖTV oranlarındaki artış olasılığını konuşuyor. Maliye Bakanlığı bir bakıma piyasayı yokluyor da diyebiliriz. Çünkü 2014 başında artan yüzde 5’lik ÖTV oranına rağmen otomobil satışları istenen seviyede düşmedi. Dolayısıyla cari açığın düşmesinde de pek katkısı olmadı. Şimdi ise hem cari açığı biraz daha düşürmek ve hem de vergi gelirlerini arttırmak için ÖTV oranlarının yeniden artması gündemde. İlk çıkan haberlere göre yüzde 5 oranında bir artış söz konusuydu. Yani motor hacmi 1600 cc’nin altındaki otomobillerden alınacak ÖTV oranı yüzde 45’ten yüzde 50’ye çıkarılacaktı. Fakat esas bomba şimdi geliyor: Konuşulanlara göre ÖTV’nin yüzde 60’a kadar çıkma olasılığı var. Bu durum otomobil fiyatlarına nasıl yansıyacak? Bunu bir örnekle görelim:
Otomobil | VW Jetta 1.2 TSI Trendline | VW Jetta 1.2 TSI Trendline |
Vergisiz fiyat | 31.000 | 31.000 |
ÖTV | 13.950 (% 45) | 18.600 (% 60) |
KDV (% 18) | 8.090 | 8.930 |
Diğer masraflar | 760 | 760 |
Toplam | 53.800 TL | 59.290 TL |
Tablodan da anlaşılacağı gibi eğer yüzde 15’lik ÖTV artışı gerçekleşirse otomobil fiyatlarına ortalama yüzde 10 zam gelecek demektir.
Toplanacak vergi artar mı?
Peki ÖTV oranı bu şekilde arttırılırsa toplanacak vergi de artar mı? Bunu da bir örnekle hesaplayalım. Tabloda olduğu gibi, ortalama bir otomobilin fiyatını Volkswagen Jetta 1.2 TSI Trendline modelini baz alarak hesaplayalım. 2014 yılında 600.000 otomobil satılacağını varsayarsak ve vergi artışından dolayı satışların yüzde 20 oranında düşeceği öngörüsüyle 2015 yılında ise 480.000 adet otomobil satılacağını düşünürsek:
Yıl | 2014 | 2015 (Senaryo 1) | 2015 (Senaryo 2) |
Satılacak otomobil sayısı | 600.000 | 480.000 | 420.000 |
ÖTV+KDV | 13.224.000.000 TL | 13.214.400.000 TL | 11.562.600.000 TL |
Tablodan da anlaşılacağı gibi satışlar yüzde 20 oranında düşerse toplanan vergilerde bir artış olmuyor. İkinci senaryoya göre ise eğer satışlar yüzde 30 oranında düşerse toplanacak vergi yaklaşık 1 milyar 661 milyon TL azalacak.
Lüks otomobiller bahane oldu
Vergi avantajından dolayı bazı premium markalar E segmentindeki otomobillerin de 1.6 litre hacimli modellerini çıkardılar. Bu durum piyasada bu tür lüks otomobillerin az vergi ödediği konuşmalarına yol açtı. Buna en iyi örnek BMW 5 Serisi ve Mercedes-Benz E Sınıfı. BMW 520d’nin fiyatı 230.000 TL iken, BMW 520i modeline insanlar 160.000 TL vererek ulaşabiliyorlar. Ayrıca BMW 520i’nin yıllık motorlu taşıtlar vergisi açısından da avantajı söz konusu. BMW 520i ile BMW 520d modellerinin yıllık motorlu taşıtlar vergisi arasındaki fark yaklaşık 1500 TL. Aynı hesaplama Mercedes-Benz E Sınıfı için de geçerli.
Yalnız bu iki modelde de 1.6 litre hacimli motorlar benzinli. Benzinli motor ile dizel motorların karşılaştırılmasının yanlış olduğunu düşünebilirsiniz. Onun için de kısa bir hesaplama yapalım. Ortalama yılda 10.000 km yol yapan birinin otomobili BMW 520d ise yılda harcayacağı yakıt parası 3000 TL civarında çıkıyor. BMW 520i sahibi ise aynı kilometre için 5000 TL harcıyor. Baktığınız zaman dizel modelin yakıt avantajı ödenen vergiyle ortadan kalkıyor.
Yani her Türk tüketici 1.6 litre hacimli E segmenti bir otomobil almanın avantajlı olduğunu gördü ve alımını bu tarafa yöneltti. Devlet de bu yönelimden dolayı lüks otomobillerin vergisini arttırmak için motor hacmi 1500 cc ile 1600 cc arasındaki araçların ÖTV oranlarını yüzde 60’a çıkarmayı planlıyor.
Özel haber: İsa Demir
bmw 520i ile 520d arasındaki yıllık motorlu taşıtlar vergisi farkı 2000 tl mi??? amma da düzgün hesaplamışsınız.520i nin vergisi yaklaşık 859 tl,520d nin ise 2385tl dir.aradaki fark sizce 2000 tl mi? 🙂
Sayın Osman Bey, haklısınız, küçük bir hesap hatası olmuş. Yaklaşık 2000 TL değil, 1500 TL olacak. Düzelttik. Teşekkürler.